Ciekawe Badania
Skip to content Skip to navigation
 
1.
2.
3.
4.

Reumatoidalne zapalenie stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów

Parse error: syntax error in /www/ciekawebadania_www/www/ciekawebadania.pl/modules/php/php.module(80) : eval()'d code on line 17
Reumatoidalne zapalenie stawów
opis
zalecenia żywieniowe
  • Chorujesz na reumatoidalne zapalenie stawów?
  • Zmagasz się z towarzyszącym chorobie bólem, sztywnością, obrzękiem lub tkliwością stawów?
  • Dotychczasowe leczenie jest nieskuteczne lub pomaga w niewielkim stopniu?

 

Już dziś zadzwoń i skorzystaj z bezpłatnych konsultacji! 

 

Po zakwalifikowaniu przez lekarza istnieje możliwość otrzymania bezpłatnego, nowoczesnego leczenia choroby w ramach badania klinicznego.

 

Zapisy przyjmujemy pod następującymi numerami telefonu: 

  • 800 170 370 (bezpłatna infolinia)
  • 22 572 5959
  • 22 572 5911

 

Badanie prowadzone jest w naszym ośrodku MTZ Clinical Research 

przy ul. Pawińskiego 5 w Warszawie.

Co to jest reumatoidalne zapalenie stawów?

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – przewlekła choroba reumatyczna tkanki łącznej o charakterze zapalnym, o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się symetrycznym zapaleniem stawów (głównie małych i średnich), zmianami pozastawowymi i powikłaniami ogólnoustrojowymi. Prowadzi do uszkodzenia stawów - ich zniekształcenia, przykurczów i upośledzenia funkcji. Przebiega z okresami remisji (ustępowania) i zaostrzeń.

 

Wyodrębnia się trzy typy choroby:

  • typ I: z samoistną remisją (5-20%) – łagodny przebieg, dobra odpowiedź organizmu na leczenie, możliwa remisja choroby;
  • typ II: z łagodnym postępem choroby (5-20%) – stały, powolny postęp zmian stawowych, słabsza odpowiedź na leki modyfikujące przebieg choroby;
  • typ III: z progresją choroby mimo leczenia (60-90%) – ciężki przebieg choroby, ograniczona odpowiedź na tradycyjne środki modyfikujące, stała i szybka progresja zmian zapalnych, szybki rozwój niepełnosprawności i inwalidztwa.

W Polsce na RZS choruje około 0,3-1,5% populacji ogólnej, częściej kobiety niż mężczyźni. Szczyt zachorowalności przypada na między 35 a 50 rokiem życia, częstotliwość występowania wzrasta wraz z wiekiem. RZS jest częstą przyczyną niepełnosprawności, postępującego inwalidztwa i przedwczesnej śmierci.

 

Przyczyny RZS nie są dokładnie znane. Najprawdopodobniej do rozwoju choroby konieczne jest współistnienie wielu czynników. Najistotniejsze z nich to:

  • zaburzenia odpowiedzi immunologicznej - prowadzą do błędnego rozpoznawania własnych tkanek jako „wroga” i produkowania przeciwciał mających na celu ich niszczenie;
  • przebyta infekcja, zwłaszcza wirusowa – przekłada się na pobudzenie układu immunologicznego w odpowiedzi na zakażenie, co u osób predysponowanych do RZS może wywołać reakcję autoimmunologiczną;
  • czynniki genetyczne – istnieje predyspozycja do występowania RZS u osób blisko spokrewnionych, ale sam czynnik genetyczny nie wywołuje choroby;
  • palenie papierosów – zwiększa ryzyko zachorowania i powoduje jego cięższy przebieg;
  • stres – u niektórych osób choroba rozpoczyna się po przeżyciu silnego stresu.

    Jakie są objawy reumatoidalnego zapalenia stawów?

    Początkowo mogą być to objawy „ogólne” przypominające grypę, takie jak uczucie osłabienia, stan podgorączkowy, ból mięśni, utrata apetytu, zmniejszenie masy ciała. Mniej typowym początkiem choroby jest zapalenie jednego dużego stawu (np. kolanowego lub barkowego).

     

    Objawy ze strony stawów – występują symetrycznie - po obu stronach ciała. Początkowo dotyczą małych stawów - rąk i stóp, a w miarę postępu choroby wiele innych stawów. Objawy zapalenia stawów to:

    • ból i sztywność – charakterystyczna jest sztywność poranna, która w RZS trwa zwykle ponad godzinę (w nocy dochodzi do nagromadzenia płynu zapalnego i obrzęku tkanek), uniemożliwia wykonywanie najprostszych czynności, takich jak mycie, ubieranie czy swobodne poruszanie się;
    • obrzęk i tkliwość stawu na ucisk – jest wynikiem rozrostu błony maziowej;
    • ograniczenie ruchomości – zajęty staw traci zdolność do wykonywania pełnego zakresu ruchów, z czasem upośledzenie funkcji stawu staje się nieodwracalne,
    • deformacja stawów – jest konsekwencją długo trwającej choroby;

     

    Zmiany pozastawowe - względnie częste zmiany łagodne to guzki reumatoidalne (bezbolesne guzki podskórne, najczęściej zlokalizowane w okolicy łokci, stawów rąk) oraz zespół suchości, bardzo rzadko mogą wystąpić ciężkie powikłania prowadzące do przedwczesnego zgonu (np. udar mózgu czy zawał serca). RZS sprzyja przyspieszonemu rozwojowi miażdżycy, osteoporozy, zapaleniu opłucnej i śródmiąższowemu zapaleniu płuc.

    Jaka jest diagnostyka reumatoidalnego zapalenia stawów?

    W rozpoznaniu używane są kryteria klasyfikacyjne Amerykańskiego Kolegium Reumatologii (ACR) i Europejskiej Ligi do Walki z Chorobami Reumatycznymi (EULAR) z 2010 roku. W klasyfikacji ocenia się: zajęcie stawów (tkliwość lub obrzęk w trakcie badania), wyniki badań laboratoryjnych (m.in. serologicznych, stężenie białka C-reaktywnego i wynik OB), a także czas trwania objawów.

     

    Wykonywane mogą być również badania obrazowe – RTG, USG, tomografia komputerowa, czy rezonans magnetyczny

    Jakie jest leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów?

    Skuteczne leczenie RZS oznacza ustąpienie objawów choroby, dobrą jakość życia oraz zachowanie sprawności. Podstawową jest leczenie farmakologiczne, ale bardzo ważne jest wczesne rozpoczęcie rehabilitacji, a w niektórych przypadkach leczenie chirurgiczne.  Obecnie kładzie się nacisk na jak najszybsze zastosowanie leku modyfikującego przebieg choroby (LMPCh).

     

    Leczenie farmakologiczne - leki stosowane w RZS dzieli się na dwie grupy: leki modyfikujące przebieg choroby (LMPCh, ang DMARD) - z podziałem na leki klasyczne (np.: metotreksat, leflunomid, sulfasalazyna, sole złota) i biologiczne (np.: adalimumab, etanercept, golimumab, rytuksymab) oraz leki łagodzące ból i stan zapalny (kortykosteroidy oraz niesterydowe leki przeciwzapalne – NLPZ).

     

    Leki modyfikujące przebieg choroby spowalniają jej postęp, mogą odwlekać w czasie bądź ograniczać uszkodzenia stawów i opóźniać pojawienie się niesprawności (pod warunkiem, że są włączone do terapii odpowiednio wcześnie). Substancje z tej grupy mają właściwości immunomodulujące – hamują nieprawidłowe reakcje układu odpornościowego będące jedną z przyczyn RZS. Zatrzymują również powstawanie uszkodzeń stawów, zmniejszają ból oraz poprawiają ruchomość. Pozwala to na osiągnięcie remisji (czyli stanu, w którym nie ma objawów choroby ani cech jej aktywności w badaniach laboratoryjnych i obrazowych) lub jej małej aktywności.  Czasem, dla uzyskania remisji, potrzebne jest połączenie kilku leków ze sobą. Leczeniem zajmuje się lekarz reumatolog.

     

    Leczenie niefarmakologiczne - u wszystkich chorych oprócz stosowania leków bardzo ważne są:

    •  wsparcie psychiczne – zarówno ze strony specjalistów jak i bliskich;
    • odpoczynek – zmęczenie jest częstym objawem RZS, zwłaszcza w jej aktywnym okresie – krótkie drzemki w ciągu dnia pomagają odzyskać energię i dają ulgę chorym stawom;
    • ćwiczenia – regularna aktywność fizyczna (dostosowana do aktualnych możliwości) zapobiega niektórym niekorzystnym zmianom w stawach, a nawet je odwraca; wskazane są ćwiczenia zwiększające zakres ruchu i wzmacniające mięśnie (pomogą zachować ruchomość i stabilność stawów) oraz ćwiczenia poprawiające ogólną wydolność (np. chodzenie, pływanie, jazda na rowerze);
    • fizykoterapia – różne techniki, takie jak krioterapia, ultradźwięki, masaże i balneoterapia - pomagają zmniejszyć ból i zapalenie stawów oraz rozluźnić układ mięśniowy;
    • zaopatrzenie ortopedyczne - pomaga odciążyć chore stawy i poradzić sobie z niesprawnością (laski, kule, chodziki, fotele inwalidzkie), pomagające w poruszaniu się, stabilizatory na ręce, kolana i stawy skokowe pomagające utrzymać prawidłowe położenie stawów, wkładki ortopedyczne do butów;
    • dostosowanie otoczenia do niesprawności - np. specjalnie dostosowane sprzęty kuchenne, meble, uchwyty pomagające przy wstawaniu, przystosowany samochód – pomogą wykonywać czynności życia codziennego;
    • odpowiednia dieta – mająca na celu utrzymanie prawidłowej masy ciała (nadmierna masa zwiększa obciążenie stawów, a niedożywienie osłabia organizm i prowadzi do zaników mięśni), z odpowiednią podażą wapnia i witaminy D. Stwierdzono, że suplementacja diety kwasami tłuszczowymi omega-3 może przynieść korzyści w postaci zmniejszenia sztywności porannej i bólu stawów. Ponadto dieta bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe może mieć działanie immunosupresyjne podobne do suplementacji - jednonienasycone kwasy tłuszczowe wywierają efekt przeciwzapalny;
    • zaprzestanie palenia, które zwiększa ryzyko zachorowania i ciężkiego przebiegu choroby.

     

    Leczenie miejscowe - dotyczy bezpośrednio zajętego stawu. Wykonuje się m.in: punkcję stawu (odbarczenie stawu i podanie leków), różnego rodzaju zabiegi korekcyjno-rekonstrukcyjne (mające na celu poprawę budowy i funkcjonowania zniekształconych stawów), endoprotezowanie, artrodezę (całkowite usztywnieniu stawu).

    Informacje dodatkowe

    RZS jest chorobą przewlekłą, wymagającą stałej kontroli reumatologicznej. Na początku choroby oraz w okresie jej zaostrzeń konieczne są częste wizyty u lekarza (średnio co 1–3 miesiące), aby ustalić odpowiednie dawki leków i uzyskać remisję choroby. W stabilnym okresie wizyty mogą być rzadsze (z reguły co pół roku). Ważne jest również monitorowanie działań niepożądanych leków, m.in. ocena funkcji nerek, wątroby i szpiku kostnego, oraz okresowe badania w kierunku chorób współistniejących (USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej, mammografia, kontrola ginekologiczna). Ze względu na przyspieszony rozwój miażdżycy konieczna jest ocena ryzyka sercowo-naczyniowego, a w razie konieczności odpowiednia profilaktyka i leczenie. Należy również pamiętać o odpowiednio wczesnym leczeniu osteoporozy, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia złamań kości. Oprócz wizyt u reumatologa pacjent powinien uczestniczyć w ukierunkowanych zajęciach rehabilitacyjnych i wykonywać zalecone ćwiczenia w domu.

     

     

    Źródła

     

     

    Choć nie ma konkretnej diety, która leczyłaby RZS, to liczne badania dostarczają coraz więcej informacji na temat wpływu poszczególnych składników żywieniowych na ryzyko zachorowania i aktywność choroby. Polecamy artykuł ze strony Medycyna Praktyczna dla Pacjentów.